وضعیت آب های ایران با توجه به قرار گرفتن ایران در نواحی خشک و بیابان ، مقدار بارندگی و حجم  آبهای ایران کافی نیست. و ریزش های جوی نیز بطور یکنواخت صورت نمی گیرد.  میانگین بارندگی سالانه در جهان در حدود 800mm تبخیر واقعی و 900mm تبخیر  بالقوه می شوند. کشور ایران با اینکه 1.1% از مساحت خشکی های جهان را  داراست ، فقط 0.345% از آبهای موجود در خشکیهای جهان را در اختیار دارد. از سوی دیگر در اغلب مناطق ایران ، ریزشهای جوی بصورت محلی و فصلی است که  نیاز چندانی به آب برای کشاورزی در پاییز و زمستان نیست ، همچنین بارندگی  به طور یکنواخت در کشور توزیع نمی شود. محدودیت منابع آب و توزیع فصلی  نامناسب بارندگی دال بر این است که بایستی منابع آبهای موجود سطحی و  زیرزمینی را به خوبی شناسای و مطالعه کرده و با برنامه ریزی دقیق ، بهره  برداری صحیح از آنها صورت گیرد. البته مردم ایران از اول با این مشکل مواجه بوده اند و با حفر قنات و کاریز ، بهره برداری از آبهای زیرزمینی را ابداع کرده اند. با احداث سد و بندهای متعددی نیز آبهای سطحی را مورد استفاده  قرار می دهند.
آنچه باید بدانیم حجم آبهای شیرین قابل استفاده توسط انسان بسیار محدود است. میزان بارندگی سالانه ایران بسیار کمتر از میانگین بارندگی جهانی است. پراکندگی بارش در همه جای ایران یکسان نیست و بیشتر بارندگی در زمان نامناسب برای کشاورزی صورت می گیرد. برای بهره برداری صحیص از منابع آب بایستی ابتدا منابع را خوب شناخته و بر روی آنها برنامه ریزی دقیق انجام داد.

__________________

قلیائیت آب

ظرفیت کمی آب ، برای خنثی نمودن یک  اسید قوی تا ph معینی را قلیائیت آب می‌گویند. قلیائیت آب به عنوان یکی از  ویژگیهای عمومی آب در نظر گرفته می‌شود. قلیائیت آبهای سطحی معمولا تابعی  از مقادیر هیدروکسید کربنات و بی‌کربنات موجود در آب می‌باشد. در تعیین  قلیائیت معمولا حضور بوراتها ، فسفاتها و سیلیکاتها را باید در نظر گرفت. تعیین قلیائیت در تفسیر و کنترل فرآیندهای تصفیه آب و فاضلابها کاربرد فراوانی دارد.
چگونگی ایجاد قلیائیت در آب اسیدیته و قلیائیت آب ، هر دو به مقدار co2 محلول در آب بستگی دارند. Co2 در آب حل شده و اسید کربنیک تولید می‌کند. اسید حاصله در داخل آب ، یونیزه شده و  پروتون و یون بی‌کربنات ایجاد می‌کند. پروتون با کربنات کلسیم ترکیب شده و  با تولید بی‌کربنات باعث تبدیل کربناتها به بی‌کربنات می‌شود و در نتیجه  حلالیت کربنات کلسیم در آب افزایش می‌یابد. شکلهای گوناگون co2 محلول در آب در ph های مختلف co2محلول در آب در ph کمتر از 4 به صورت اسید کربنیک می‌باشد. با افزایش ph ، اسید  کربنیک به بی‌کربنات تجزیه می‌شود. در 6.3=ph مقدار اسید کربنیک و  بی‌کربنات در آب با هم برابر می‌باشد. در 8.3 = ph ، فقط بی‌کربنات وجود  دارد و با افزایش مجدد ph مقدار کربنات در محلول بیشتر می‌شود، بطوری که در  10.3= ph مقدار کربنات و بی‌کربنات باهم برابرند. در 11.3  ph بوده و t= m خواهد بود.
نکته مهم در محیط بازی که یونهای وجود دارند، بی‌کربناتها وجود ندارند و عموما به  کربنات تبدیل شده‌اند. از آن رو درصورت موجود بودن قلیائیت هیدروکسید ،  مقدار قلیائیت بی‌کربنات عملا صفر خواهد بود. البته عکس این مطلب هم صادق  است.

__________________

آب سنگین ونیم سنگین

آب سنگین آبی است که نسبت ایزوتوپ  دوتریوم در آن از حد آب معمولی بیشتر است. در آب سنگین (با فرمول D۲O) بر  خلاف آب معمولی (با فرمول H۲O) به جای هیدروژن ایزوتوپ هیدروژن دوتریم با  اکسیژن ترکیب شده است.
تاریخچه هارولد یوری شیمیدان و از  پیشتازان فعالیت روی ایزوتوپها که در سال 1934 جایزه نوبل در شیمی گرفت در  سال 1931 ایزوتوپ هیدروژن سنگین را که بعد ها به منظور افزایش غلظت آب مورد استفاده قرار گرفت، کشف کرد.
همچنین در سال 1933، گیلبرت نیوتن  لوئیس (Gilbert Newton Lewis شیمیدان و فیزیکدان مشهور آمریکایی) استاد  هارولد یوری توانست برای اولین بار نمونه آب سنگین خالص را بوسیله عمل  الکترولیز بوجود آورد.
اولین کاربرد علمی از آب سنگین در سال در سال  1934 توسط دو بیولوژیست بنامهای هوسی (Hevesy) و هافر(Hoffer) صورت گرفت.  آنها از آب سنگین برای آزمایش ردیابی بیولوژیکی، به منظور تخمین میزان  بازدهی آب در بدن انسان، استفاده قرار دادند
آب نیمه سنگین چنانچه در اکسید هیدروژن تنها یکی از اتمهای هیدروژن به ایزوتوپ دوتریوم تبدیل  شود نتیجه حاصله (HDO) را آب نیمه سنگین می گویند. در مواردی که ترکیب  مساوی از هیدروژن و دوتریوم در تشکیل مولکوهای آب حضور داشته باشند، آب  نیمه سنگین تهیه می شود.

__________________

آب آشامیدنی

آب سالم: به آبي گفته مي‌شود كه صاف و زلال، بيرنگ پو بي‌بو و داراي شرايط زير باشد: الف: آلوده به عوامل بيماري‌زا و مزاحم نباشد ب) عاري از مواد مسموم كننده باشد. ج) مواد معدني و آلي آن براي مصرف كننده زيان آور نباشد. * آلودگي‌هاي آب با املاح و تركيبات مختلف: الف: اگر آب زردرنگ باشد، دليل بر وجود تركيبات گياهي و خاك رس است. ب: اگر آب قرمز رنگ باشد دليل بر وجود تركيبات آهن است. ج: اگر آب سبزرنگ باشد دليل بر وجود جلبك‌ها و خزه‌ها در آب مي‌باشد. د: اگر آب قهوه‌اي رنگ متمايل به سياه باشد، دليل بر وجود منگنز مي‌باشد. هـ : شوري آب نشانه‌ي وجود نمك خوراكي و تلخي آن بواسطه‌ي زياد بودن يون منيزيم است. * بعضي تركيبات معدني مهم و محصول موجود در آب آشاميدني: فلوئور:  وجود اين ماده در آب لازم است مقدار آن 5/1 – 8/0 ميلي گرم در ليتر است  وجود فلوئور در آب براي تقويت دندان و جلوگيري از پوسيدگي دندان‌ها توصيه  مي‌شود مصرف بيش از اندازه فلوئور باعث لكه‌هاي قهوه‌اي رنگ روي دندان‌ها  مي‌شود كه به آن بيماري فلئوروزيس مي‌گويند به عقيده دانشمندان يون F جاي  يون OH در تركيبات دندان را مي‌گيرد و از اين طريق باعث استحكام دندان‌ها  مي‌شود. * يد: به ميزان 5/1-1 ميلي‌گرم در ليتر آب، از ابتلا به بيماري گواتر جلوگيري مي‌كند كمبود يد در بدن باعث ورم غده تيروئي ( غمباد يا  گواتر) مي‌شود. يد در اكسيداسيون مستقيم درون سلول دخالت دارد. * آهن:  مقدار مجاز آن 1/0 تا 3/0 ميلي‌گرم در ليتر مي‌باشد، تركيبات آهن موجود در  آب براي سلامتي مضر نيستند ولي از نظر شرب بهداشتي نيستند، تركيبات آهن در  لوله‌هاي آبرساني باعث ايجاد رسوب در جدار داخلي لوله‌ها و در نتيجه باعث  افت فشار مي‌شوند.
بعضي نكات مهم در تصفيه آب آشاميدني غلظت زياد كربن دي اكسيد باعث مشكلات زير مي‌شود: 1. باعث افزايش اسيديته آب و در نتيجه خاصيت خورندگي آب را افزايش مي‌دهد. 2. با آهك تركيب مي‌شود و هزينه سبك كردن آب را افزايش مي‌دهد. موادي كه روي طعم و مزه آب موثر هستند: 1. غلظت زياد متان در آب بوي سير به آب مي‌دهد كه در اين صورت بسيار آتشگير است. 2. غلظت زياد H2S در آب بوي تخم مرغ گنديده به آب مي‌دهد. همچنين مزه چاي – قهوه و ساير غذاها را تغيير مي‌دهد كه ناشي از ورود فاضلاب به آب‌هاي طبيعي است. 3. مزه شور آب ناشي از غلظت يون كلر است. 4. مزه گس در آب مربوط به آهن و آلومينيوم است. 5. داشتن مزه صابون ، نشانه‌هاي PH بزرگتر از 9 است. 6.  مزه آب به علت يونهاي مثبت (+) و منفي (-) در آب است، يونهاي +2 Ca و + 2  Fe، +2 Mg، +2Na و يونهاي –3 Hco و مزه آب را تغيير مي‌دهند. شايان ذكر است كه اوزون (3O) و اشعه اولتراويوله (UV) نيز در تصفيه آب استفاده مي‌كنند  ولي قيمت و هزينه‌هاي زياد و نياز به متخصص مانع استفاده همگاني از اين  روش‌ها شده است . مزاياي تصفيه آب با تركيبات كلر: 1- حذف مواد ريز و ذره بيني 2- كلرداركردن آمونياك و تركيبات آمونياكي 3- خنثي كردن مواد آلي ( تفاوت آبهاي زيرزميني و سطحي ) الف:  1- آب‌هاي زيرزميني: زلال هستند 2- مواد معلق در آنها بسيار كم است 3-  حاوي تركيبات آهن و منگنز گاهي به صورت محلول هستند 4- شن دارند 5- مواد  آلي آنها بسيار كم است 6- املاح آنها زياد است 7- عاري از ميكروب هستند 8-  سختي موقت دارند 9- PH 9/6 تا 9/7 دارند. ب: آبهاي سطحي: 1- زلال نيستند 2- PH 7 تا 8 دارند 3- مواد آلي در آنها متفاوت است 4- آلوده به ميكروب هستند.

. __________________

آب و آلودگی های آن

آب Water
آب از فراوانترین  ترکیبات زمین وضروری ترین عوامل فیزیولوژیکی موجودات زنده به حساب می آید  فقدان آب سالم ودفع غیر بهداشتی فاضلاب علت اصلی 80درصد از بیماری ها در  کشورهای در حال توسعه می باشد دسترسی به آب سالم از حقوق اولیه انسانها می  باشد. آلودگی منابع آب (چشمه ها،رودخانه ها،آب های زیر زمین )تهدیدی جدی علیه سلامت انسانهاست. به ویژه هنگامی که منابع آلوده به عنوان منبع آب آشامیدنی ، برای شستن،آبیاری محصولات کشاورزی یا در تولید مواد غذایی مورد استفاده قرار میکیرد همچنین  آلودگی رودخانه ها ،دریاها ، باعث ایجاد شرایط نامناسب برای محیط زیست  موجودات زنده از قبیل ماهی ها ، کاهش کاربری این منابع طبیعی در زمینه های  مختلف خواهد گردید. بنابراین رفاه وسلامت جامعه توسعه بهداشت وحفاظت از  محیط زیست بدون تامین آب سالم میسر نمی شود.
تعریف آب سالم وبهداشتی: آبی است که در موقع مصرف خواص فیزیکی ،شیمایی ومیکروبی آن مطابق استاندارهای  موجود بوده وعاری از هر گونه بوء وطعم وظاهر نامطبوع باشد.
اهداف تصفیه آب: - بهبود در قابلیت ظاهری آب - حذف یا غیر فعال نمودن میکرو ارگانیسم های پاتوژن - از بین بردن ترکیبات سمي ومضر - برای سلامتی انسان - مقرون به صرفه بودن قیمت آب تصفیه شده
استاندارد آب: حدود مجاز وتصویب شده پارامترهای فیزیکی، شیمیایی وبیولوژیکی برای مصرف آب باید رعایت شوند.
انواع استانداردهای آب: استاندارد اولیه : هدف حفظ جنبه های بهداشتی وسلامتی افراد می باشد. استاندارد ثانویه :علاوه بر استاندارد های اولیه ، بحث زیبا بودن آب وحفظ زندگی گیاهان وحیوانات نیز مطرح است.
آلودگی آب : عبارتند از تغییر خصوصیات فیزیکی ، شیمیایی وبیولوژیکی آب به صورتیکه آن را از نظر استاندارد کیفی برای یک مصرف خاص غیر قابل قبول کند.
انواع آلاینده هایی که از طریق فاضلاب می توانند وارد آب شوند : زایدات اکسیژن خواه ، عوامل بیماری زا ، ترکیبات آلی سینیک ، نوترینت های گیاهی ، مواد شیمیایی غیر آلی ومعدنی ، رسوبات ، مواد رادیو اکتیو ، آلودگی حرارتی ، نفت وروغن آلودگی می تواند نقطه ای ،پراکنده وزمینه باشد.
منابع آلودگی آب : منابع آلودگی آب ، منابع شهری وغیر صنعتی ، منابع کشاورزی ، منابع طبیعی ورواناب های سطحی
خواص آب: خواص فیزیکی : جامدات معلق ، كدورت ، رنگ ، طعم، بو ، درجه حرارت، Ec Electrical Conductivity... خواص شیمیایی و فیزیکوشیمیایی : اسیدیته ، قلیائیت ، سختی ، Dissolved Oxygen)Do) و ... خواص بیولوژیکی : عوامل ارگانیک در آب كه باكتريها و ويروس ها و...
در زير به چند پارامتر مهم اشاره مي گردد: رنگ: رنگ آب آشاميدني مي تواند منشاء طبيعي داشته باشد كه به علت وجود ماده آلي رنگ دار ( عمدتا اسيدهاي هيوميك،فولويك) مي باشد.وجود آهن و منگنز و ساير مواد فلزي به صورت ناخالصي هاي طبيعي يا به عنوان فرآورده هاي خوردگي بر روي  رنگ آب تاثير مي گذارند رنگ آب همچنين مي تواند ناشي از ورود فاضلاب هاي  صنعتي به آب باشد بيشتر مردم رنگ هاي بالاتر ازTCU 15 را در يك ليوان آب  تشخيص مي دهند رنگ هاي زير15 TCU معمولا براي مصرف كنندگان قابل قبول مي  باشد واحدهاي رنگ TCU كه واحد رنگ حقيقي مي باشد واحد رنگ براي صنايع ADMI  استفاده مي گردد
طعم و بو: دو تا از ويژگي هاي آب است كه قابل  جدا شدن از هم نيستند كه منشا بيولوژيكي ويا آلودگي هاي شيميايي به عنوان  يك فرآورده فرعي تصفيه آب ناشي گردد مانند فرآيند كلرزني كنترل طعم و بو در سه مرحله مي تواند صورت گيرد: در منبع آب ، در تاسيسات تصفيه ، شبكه توزيع آب از جمله فاكتورهاي ايجاد كننده طعم و بو در آب جلبك ها هستند كه براي كنترل آنها از سولفات مس استفاده ميگردد.
درجه حرارت: عموما آب سرد مطبوع تر از آب گرم ميباشد درجه حرارت بالاي آب مي تواند باعث  تسريع در رشد ميكروارگانيسم ها شده و امكان دارد طعم، بو،رنگ و مشكلات  خوردگي را افزايش دهد.

در حالی که حدود یک درصد از جمعیت جهان در ایران زندگی می کنند، تنها ۲۶% از منابع آب شیرین جهان در کشور وجود دارد. برآوردهای علمی نشان می دهد که با افزایش تدریجی جمعیت، ایران تا دو دهه ی آینده با کمبود شدید آب روبه رو خواهد شد. در ضمن پژوهش های جهانی نشان داده است که کاهش منابع آب در کشورهای خاورمیانه و رقابت بر سر بهره برداری از منابع آب موجود در منطقه، نقش روزافزونی در امنیت ملی هر یک از این کشوره دارد. از این رو در آینده، آب در خاورمیانه می تواند به سرمایه ای ارزنده تر و حیاتی تر از نفت تبدیل شود!

قابل توجه است که بیش از ۷۰ درصد منابع آب قابل دسترسی در خاورمیانه به آبیاری دذر بخش کشاورزی اختصاص دارد. اهمیت بخش کشاورزی برای  افزایش درآمدهای ملی، کارآفرینی و تأمین غذا و در واقع برای تضمین اقتدار و امنیت ملی و هدف های اقتصادی ـ سیاسی این کشورها بر کسی پوشیده نیست.

بی توجهی به مسایل مربوط به آب، مصرف بی رویه، آلوده کردن آب رودخانه ها، دریاچه ها و دیگر منابع از یک سو، و افزایش روزافزون جمعیت مصرف کننده ی آب از سوی دیگر، سبب شده است که کار تأمین آب مورد نیاز ما دشوارتر شود. بی تردید ادامه ی این روند در آینده بر شدت بحران کم آبی خواهد افزود.

اندازه گیری و محاسبه تنها هنگامی سودمند است که همه ی مردم در سراسر جهان برای گزارش و اریه ی یافته های خود از یکاهای یکسانی استفاده کنند. از این رو دانشمندان همه ی کشورها، اندازه گیری ها و محاسبه های خود را با «سیستم متریک» گزارش می دهند.

بیش از صد سال پیش، یکاهای متریک، برای نخستین بار در فرانسه معرفی شدند. اما شکل جدید این سیستم، از سال ۱۹۶۰ میلادی به این سو، در سراسر جهان به کار می رود. این سیستم بین المللی که SI نامیده می شود، در کشور ما نیز پذیرفته شده است. متر (m ، یکای اندازه گیری طول)، کلیوگرم (kg ، یکای اندازه گیری جرم) و ثانیه (s ، یکای اندازه گیری زمان) برای شما یکاهای آشنایی هستند. اما پاسکال (Pa ، یکای اندازه یری فشار)، ژول (J ، یکای اندازه گیری انرژی) و مول (mol ، یکای اندازه گیری مقدار ماده) یکاهایی هستند که در جای خود معرفی خواهند شد.

یکای طول در سیستم SI متر است و آن را با نماد m نشان می دهند. اما، بسیاری از طول ها وجود دارند که ممکن است خیلی بزرگ تر یا خیلی کوچک تر از یک متر باشند. برای نمایش این طول ها در سیستم SI پیشموندهایی تعریف شده است که برای همه ی یکاها به کار می روند. هرگاه یکی از این پیشوندها در جلوی یکی از یکاهای سیستم SI قرار گیرد، آن یکا را به اندازه ی مشخصی بزرگ یا کوچک می کند. کیلو (k ، هزار برابر)، دسی (d ، ۱/۰ برابر) سانتی (c ، ۰۱/۰ برابر) و میلی (m ، ۰۰۱/۰ برابر) پیشوندهای مهمی هستند که در این کتاب با آن ها سروکار خواهید داشت.

در مثال های زیر با کاربرد و معنای این پیشوندها بهتر آشنا می شوید:

ضخامت هر برگ این کتاب ۱/۰ میلی متر است:

۰/ ۱mm =۰/۱۰/ ۰۰۱m =۰/۰۰۰۱m

فاصله ی تهران تا شیراز ۸۹۵ کیلومتر است:

۸۹۵km =۸۹۵۱۰۰۰m =  ۸۹۵۰۰۰m

افزون بر یکاهای SI از یکاهای غیر SI بسیاری نیز در شیمی استفاده می شود. درجه ی سلسیوس (°C ، یکای اندازه گیری دما)، لیتر (L ، یکای اندازه گیری حجم) و کالری (cal ، یکای اندازه گیری انرژی) از جمله ی مهم ترین یکاهای غیر SI هستند.

از آن جا که یکای اندازه گیری حجم، یعنی متر مکعب (۳m ، حجم مکعبی به طول، عرض و ارتفاع m۱) یکای بزرگی است، در شیمی و حتی در زندگی روزانه از یکاهای کوچک تری مانند لیتر (L)، سانتی متر مکعب (۳cm) یا میلی لیتر (mL) استفاده می شود. رابطه ی این یکاها به این شکل است:

۱m۳=۱۰۰۰۰۰۰ cm۳ = ۱۰۰۰L

۱L=۱۰۰۰cm۳=۱۰۰۰mL

۱cm۳=۱mL

در مناطقی که منابع آبی آن ها آب سخت است، برای زدودن یون های کلسیم و منیزیم، از دستگاهی به نام دستگاه تبادلگر یونی استفاده می کنند. این دستگاه را می توان در کنار شمارشگر آب در خانه نصب کرد. ماده ی اصلی موجود در این دستگاه در ساختار خود کاتیون های سدیم دارد و با عبور آب سخت از روی این ماده، کاتیون های +۲Ca و +۲Mg جای +Na را می گیرند و آن را به جای خود، وارد آب می کنند.

نتیجه این که آب سختِ دارای یون های کلسیم و منیزیم، از یک سو وارد دستگاه می شود و از سوی دیگر، آب نرم دارای یون های سدیم خارج می شود و به مصرف عمومی می رسد.

ماده ی از کارافتاده موجود در آب نمک ماده ی بازیافت شده پساب دورریختنی جالب این که، این فرآیند برگشت پذیر است. به این معنا که پس از چندی، دستگاه از یون های کلسیم و منیزیم انباشته می شود و در تنیجه از فعالیت باز می ایستد. در این هنگام باید آن را به وسیله ی آب نمک غلیظ شست وشو داد تا با اجرای وارونه ی حالت پیشین، ماده یادشده دوباره به حالت نخستین خود برگردد و برای نرم کردن آب آماده شود. در این زمان پساب دستگاه دور ریخته می شود.

Ca۲+ + ماده ی انباشته ازNa                            +Na + ماده ی دارای+Ca۲+

برای این کار کافی است که شیرهای ورود و خروج مرحله ی نخستین را ببندیم و شیرهای ورود و خروج مرحله ی دوم را باز کنیم. معمولاً شست وشوی ماده ی درون دستگاه را شب ها در ۲ تا ۳ ساعت یا در زمانی که نیاز به آب نیست، انجام می دهند.

چنان که می دانید، گاز متان یک گاز گلخانه ای است و افزایش مقدار آن سبب افزایش دمای زمین می شود. یکی از تولیدکنندگان عمده ی گاز متان موریانه ها هستند. هنگامی که موریانه ها چوب را می خورند، متان، کربن دی اکسید و ترکیب های شیمیایی دیگری تولید می کنند و تخمین زده شده است که موریانه ها سالانه ۱۶۵ میلیون تُن کربن دی اکسید تولید می کنند. آشکار است که میزان متان و کربن دی اکسید تولیدشده به وسیله ی موریانه ها بسیار قابل توجه است و بنابراین بعید نیست که با ایجاد شرایط محیطی مناسب، جمعیت آن ها ازایش یابد و به این ترتیب، مقدار بسیار بیش تری متان به هواکره وارد شود.

آیا می توان افزایش دمای زمین را به گردن موریانه ها انداخت؟!

شیمیدان هواکره فردی است که ترکیب شیمیایی طبیعی هواکره را بشناسد و از شیوه های برهم کنش گازها، مایع ها، و جامدهای موجود در هواکره با سطح زمین و با موجودات زنده ای که روی زمین زندگی می کنند، آگاه و به چگونگی تأثیر فعالیت های انسانی بر ویژگی های شیمیایی و فیزیکی هواکره علاقه مند باشد. او کسی است که با پژوهش روی آثار زیان بار برخی از بحران های زیست محیطی که ناشی از تغییر در هواکره است، در جهت درک و حل امیدوارانه ی این بحران ها تلاش می کند. اهمیت این رشته ی تحصیلی در جهان از آن جا آشکار می شود که در سال ۱۹۹۵ دو شیمیدان هواکره موفق به دریافت جایزه ی نوبل در شیمی شدند.

مهم ترین پیامد زیست محیطی ناشی از جنگ خلیج فارس فاجعه ی آتش سوزی چاه های نفت کویت در ۲۲ فوریه ۱۹۹۱ بود. در این روز هواپیماهای عراقی ۹۰۰ حلقه چاه نفت کویت را بمباران کردند و به این ترتیب آتش سوزی مهیبی را در سطح منطقه به وجود آوردند. در این حادثه ی عظیم نفتی، حدود یک میلیارد بشکه نفت طعهمه ی آتش شد و نزدیک به ۱ میلیون بشکه نفت از طریق پایانه ها و مخازن نفتی بندر احمدی به خلیج فارس راه یافت. در این روادید بر اثرسوختن روزانه حدود ۵ میلیون بشکه نفت خام، حدود ۴۰۰۰ تُن خاکستر، ۲۰۰۰ تُن نیتروژن دی اکسید، ۴۰۰۰۰ تُن گوگرد دی اکسید و هزارها تُن گازهای سمی دیگر، وارد محیط زیست شد. افزون بر این، تخمین زده می شود که در مجموع ۲۰۰ میلیون تُن گاز ۲CO در جریان این حادثه به هوا کره افزوده شده است.

حدود ۹۵% از انرژی رسیده به سطح زمین به وسیله ی اقیانوس ها جذب می شود. تعجب نکنید، زیرا، همان طوری که می دانید حدود ۷۵ درصد از سطح زمین را آب های تیره رنگ و نفوذناپذیر اقیانوس ها پوشانده اند. این در حالی است که سطح خشکی ها رنگ روشن تری دارند و مقدار زیادی از تابش خورشیدی را منعکس می کنند. برای مثال، نواحی بیابانی زردرنگ و نواحی قطبی و برف گیر سفید رنگند. بنابراین، تغییر میزان بازتابندگی سطح زمین نیز می تواند در تغییر دمای زمین مؤثر باشد. به نظر شما، اگر روی برف ها و یخ های موجود در قطب جنوب و شمال لایه ای از غبار ریخته شود، دمای زمین چه تغییری خواهد کرد؟

راههاي مقابله با بحران كم آبي         

کمبود آب شامل تنش آب، کم آبی و بحران آب است. مفهوم تنش آب نسبتاً جدید است. تنش آب مشکل در یافتن منابع آب شیرین برای استفاده است، که علت آن تخلیه منابع است. بحران آب وضعیتی است که در آن آب قابل آشامیدن و غیر آلوده در یک منطقه کمتر از تقاضای آن است.

اندازه‌گیری

برخی نقشه‌ها یی دارند که نشان دهندهٔ آب موجود در طبیعت است و کشورهای با حجم پایین‌تر یا بالاتر آب قابل استفاده را مشخص می‌کند. برخی دیگر نسبت آب موجود به جمعیت را دارند. رویکرد معمول رتبه بندی کشورها بر مبنای میزان منابع آب موجود در سال به ازای هر فرد است. برای مثال، با توجه به شاخص تنش آب فالکنمارک ، زمانی گفته می‌شود یک کشور یا منطقه "تنش آبی" دارد که منابع آب سالانه آن کمتر از ۱۷۰۰ متر مکعب به ازای هر فرد در سال است. در سطحی بین ۱۷۰۰ و ۱۰۰۰ متر مکعب به ازای هر فرد در سال، کمبود آب دوره‌ای یا محدود را می‌توان انتظار داشت. هنگامی که منابع آب کمتر از ۱۰۰۰ متر مکعب به ازای هر فرد در هر سال باشد، کشور با "کمبود آب" مواجه است وابسته به سازمان ملل متحد بیان می‌کند که تا سال ۲۰۲۵، ۹/۱میلیارد نفر در کشورها و یا مناطق با کمبود آب مطلق زندگی می‌کنند، و دو سوم از جمعیت جهان تحت شرایط تنش خواهند بود. بانک جهانی می‌افزاید که تغییرات آب و هوایی می‌تواند تغییر الگوهای آینده دستیابی به آب و استفاده از آن را موجب شود، در نتیجه افزایش میزان تنش آب و ناامنی، هر دو در مقیاس جهانی به آب بستگی دارند.

یکی دیگر از اندازه‌گیری‌ها، به عنوان بخشی از یک ارزیابی گسترده‌تر از مدیریت آب در سال ۲۰۰۷ ،با هدف ارتباط در دسترس بودن آب و چگونگی استفاده از منابع در نظر گرفته شد. بنابراین کمبود آب به دو بخش «فیزیکی» و «اقتصادی» تقسیم شد. کمبود آب فیزیکی زمانی است که آب برای برآورده کردن تمام خواسته‌ها کافی نیست، از جمله آب مورد نیاز برای کارآیی موثر اکوسیستم. مناطق خشک اغلب از کمبود آب فیزیکی رنج می‌برند. گاهی نیز به نظر می‌رسد که آب فراوان است اما در جایی منابع بیش از حد مصرف می‌شوند، مانند زمانی که زیرساخت‌های هیدرولیکی برای آبیاری، بیش از حد توسعه یافته‌اند. نشانه‌های کمبود آب فیزیکی عبارتند از: تخریب محیط زیست و کاهش آبهای زیرزمینی. تنش آب به موجودات زنده آسیب می‌رساند زیرا هر موجودی برای زندگی به آب نیاز دارد.

کمبود اقتصادی

کمبود آب اقتصادی، بعلت نبود سرمایه‌گذاری در آب و یا نا توانی انسان در برآوردن تقاضای آن، ایجاد می‌شود. علائم کمبود آب اقتصادی عبارتست از نبود زیرساخت‌ها، با مردمی که اغلب نیاز به آوردن آب از رودخانه برای مصارف خانگی و کشاورزی دارند. بخش‌های بزرگی از آفریقا از کمبود آب اقتصادی رنج می‌برند، افزایش زیرساخت‌های آب در این مناطق می‌تواند به کاهش فقر کمک کند. شرایط بحرانی اغلب برای جوامع از لحاظ اقتصادی فقیر و از نظر سیاسی ضعیف است که در محیط خشک زندگی می‌کنند بوجود می‌آیند. در دیگر کشورها مانند هند مردم از کمبود آب نیز رنج می‌برند. در هند کمبود آب مشکل بزرگی است. مردم بر سر چاه می‌روند تا برای نیاز روزانهٔ خود آب بیاورند. به ویژه مردم تهیدست در روستاها و شهرهای بسیار کوچک زندگی مردم بدون آب سخت است. آنها آب را از۴۰ تا ۵۰ کیلومتر دور از روستای خود فراهم می‌کنند.

تنش آب

پنجاه سال پیش، زمانی که جمعیت در این سیاره از نیم جمعیت کنونی آن کمتر بود، درک مشترک این بود که آب یک منبع بی‌نهایت است. مردم مانند امروز ثروتمند نبودند، کمتر کالری مصرف می‌کردند و گوشت کمتری می‌خوردند، بنابراین آب کمتری برای تولید مواد غذایی نیاز بود. آنها به یک سوم حجم آبی که ما در حال حاضر از رودخانه برداشت می‌کنیم نیاز داشتند. امروز، رقابت برای منابع آب بسیار شدید تر است. دلیل این است که در حال حاضر بیش از هفت میلیارد نفر بر روی زمین وجود دارند، مصرف گوشت و سبزیجات و آب در حال زیاد شدن است و رقابت برای آب در بخشهای صنعتی، شهری و سوخت‌های زیستی بیشتر شده است.

مقدار کل منابع آب شیرین نیز به دلیل تغییرات آب و هوایی که موجب عقب نشینی یخچال‌های طبیعی، کاهش جریان رودخانه و کوچک شدن دریاچه‌ها شده، کاهش یافته است. بسیاری از آبخوان‌ها (سفره‌های آب زیرزمینی) که بیش از حد پمپ شده‌اند به سرعت پر نمی‌شوند. اگر چه کل منابع آب شیرین مورد استفاده قرار نگرفته است، بسیاری آلوده، شور، نامناسب و یا غیر قابل دسترس برای مصارف شرب، صنعت و کشاورزی شده‌اند. برای جلوگیری از یک بحران جهانی آب، کشاورزان باید برای افزایش بهره‌وری برای پاسخگویی به تقاضاهای رو به رشد برای مواد غذایی تلاش کنند، در حالیکه صنایع و شهرها به دنبال پیدا کردن راه‌هایی برای استفاده بهتر از آب باشند.

مقالهٔ نیویورک تایمز، "بررسی خشکسالی جنوب شرقی کم آبی را به جمعیت ربط می‌دهد، نهگرم شدن زمین"، یافته‌های پژوهشگران دانشگاه کلمبیا در مورد موضوع خشکسالی در جنوب شرقی آمریکا بین سال‌های ۲۰۰۵ و ۲۰۰۷ را خلاصه می‌کند. این یافته در مجله آب و هوا چاپ شد. آنها می‌گویند کمبود آب بیشتر ناشی از اندازه جمعیت است تا از کمی بارش باران. ارقام سرشماری نشان می‌دهد که جمعیت گرجستان در بین سال‌های ۱۹۹۰ و ۲۰۰۷ از ۴۸/۶ به ۵۴/۹ میلیون نفر رسیده است. پس از بررسی داده‌های بدست آمده از ابزار هواشناسی، مدل‌های کامپیوتری و اندازه‌گیری حلقه‌های درخت که منعکس کننده بارش باران هستند، آنها دریافتند که خشکسالی بی سابقه نبوده و ناشی از حالت طبیعی الگوهای آب و هوا و رخدادهای تصادفی آب و هوایی است. "خشکسالی‌های مشابه در طی هزار سال گذشته روی داده است"، پژوهشگران نوشتند: "صرف نظر از تغییرات آب و هوایی، انتظار می‌رود که در آینده چنین الگوهای آب و هوایی و با نتایج مشابه روی دهد.همانطور که دما زیاد می‌شود، بارش باران در جنوب شرقی افزایش خواهد یافت، اما به دلیل تبخیر ممکن است حتی منطقه خشکتر شود. پژوهشگران با گفتن این مطلب نتیجه‌گیری کردند که هر بارندگی نتیجهٔ فرایندهای داخلی پیچیده در جو است و به دلیل مقدار زیاد متغیرها پیش بینی بسیار سخت است.

بحران آب

هنگامی که به اندازه کافی آب آشامیدنی مورد نیازوجود ندارد، خطر بحران آب حس می‌شود. با توجه به اینکه این مساله یک نگرانی جهانی است، سازمان ملل متحد و دیگر سازمان‌های جهانی مناطق گوناگونی را، مناطق دچار بحران آب در نظر می‌گیرند. دیگر سازمانها مانند سازمان غذا و کشاورزی، استدلال می‌کنند که هیچ بحران آبی در این مکان‌ها وجود ندارد، اما که باید گامهایی برای جلوگیری از بروز چنین بحرانی برداشته شود.

نشانه‌ها

چندین نشانه اصلی برای بحران آب وجود دارد.

نبود دسترسی به آب آشامیدنی سالم کافی برای حدود ۸۸۴ میلیون نفر نبود دسترسی به آب بهداشتی کافی و دفع پساب برای ۵/۲میلیارد نفر برداشت زیاد از آبهای زیرزمینی که منجر به کاهش بازده کشاورزی می‌شود استفاده بیش از حد و آلودگی منابع آب آسیب رساندن به تنوع زیستی درگیری‌های منطقه‌ای بر سر منابع کمیاب آب که گاهی ناشی از جنگ است. بیماری‌های ساری از راه آب و نبود آب بهداشتی لوله کشی یکی از علل عمده مرگ و میر در سراسر جهان هستند. برای کودکان زیر پنج سال، بیماری‌های ساری از راه آب علت اصلی مرگ و میر است. در هر زمان، نیمی از تخت‌های بیمارستان در جهان توسط بیماران مبتلا به بیماری‌های ساری از راه آب اشغال شده است. به گفته بانک جهانی، ۸۸ درصد از تمام بیماری‌های ساری از راه آب توسط آب آشامیدنی ناسالم، نبود بهداشت و بهداشت نامناسب ایجاد می‌شود. آب توازن شکننده اساسی برای تامین آب سالم است، اما عوامل قابل کنترل مانند مدیریت و توزیع منابع آب خود سهم بیشتری در کمبود آب دارند.

گزارش سازمان ملل متحد ۲۰۰۶ که بر مسائل مربوط به حکومت به عنوان هسته اصلی بحران آب متمرکز است، می‌گوید: "آب به اندازه کافی برای همه وجود دارد" و "کمی آب اغلب به دلیل مدیریت نادرست، فساد، نبود نهادهای مناسب، سستی بوروکراتیک و کمبود سرمایه‌گذاری هم در ظرفیت انسانی و هم در زیرساخت‌های فیزیکی است ". داده‌های رسمی همچنین نشان می‌دهند ارتباط روشن بین دسترسی به آب سالم و نسبت تولید ناخالص داخلی به درآمد سرانه وجود دارد.

همچنین اقتصاددانان ادعا کرده‌اند که وضعیت کنونی آب به دلیل نبود حقوق مالکیت، مقررات دولتی و یارانه‌ها در بخش آب، باعث قیمت بسیار پایین و مصرف بیش از حد بالای آن است.

پوشش گیاهی و زندگی وحش اساساً بستگی به منابع آب شیرین دارد. مردابها ،باتلاقها و مناطق ساحلی وابسته به منابع پایدار آب هستند، اما اگر دستیابی به آب کاهش یابد، جنگل‌ها و سایر اکوسیستم‌ها نیز به همان اندازه در معرض خطر تغییرات عمده خواهند بود. در مورد تالاب‌ها، با گسترش جمعیت انسانی مساحت قابل توجهی از حیات وحش گرفته شده تا برای منابع غذایی و خانه سازی استفاده شود. اما مناطق دیگری از کاهش تدریجی آب شیرین آسیب می‌بینند چون در بالادست، برای استفاده انسان از منابع آب انشعاب گرفته می‌شود. در هفت ایالت از ایالات متحده بیش از ۸۰ درصد از تمام تالاب تاریخی در دههٔ ۱۹۸۰ پر شده‌اند، تا اینکه کنگره آمریکا قانون "no net loss"را برای حفاظت تالابها تصویب کرد.

در اروپا نیز از دست رفتن گستردهٔ تالابها و در نتیجه از دست رفتن تنوع زیستی رخ داده است. برای مثال بسیاری از باتلاقها در اسکاتلند با افزایش جمعیت انسانی گسترش و یا کاهش یافته‌اند. یکی از نمونه‌ها پورتلنتن موس (Portlethen Moss) و درابردین شایر (Aberdeenshire) است.

بحران آب در ایران

طبق پیش بینی‌ها در سال ۱۴۰۰ سرانه آب به کمتر از ۱۴۰۰ مترمکعب برای هر فرد در سال خواهد رسید و این به معنی ورود به بحران آبی است. طبق آمارهای رسمی و به اعتقاد کارشناسان ایران درآستانه بحران آب به سرمی برد و طی سال‌های آینده تامین آب به یکی از بزرگ ترین چالش‌های کشوردربسیاری ازاستان‌ها، شهرها ومناطق تبدیل خواهد شد. ایران ازنظرجغرافیایی دربخش نیمه خشک و خشک جهان قرارگرفته به شکلی که میانگین بارش درایران حدود ۲۵۰ میلیمتراست درحالی که میانگین جهانی حدود ۸۵۰ میلیمتراست که بیش ازسه برابر میران بارش در ایران است.

درباره آب های زیرزمینی بیشتر بدانیم ...

منابع آب قابل برداشت جهان به دو قسمت آب های زیرزمینی و آب های سطحی  تقسیم بندی می شوند. آب زيرزميني آبي است که در زير سطح زمين ذخیره شده  است. گاهی صدها سال طول می کشد تا مخزن های آب زیرزمینی تشکیل شوند. اکثر  اوقات، آب هاي زيرزميني سالها حتي قرنها قبل از مصرف دست نخورده  باقي مي‌مانند. بيش از 90% آب آشاميدني کل جهان از آب زيرزميني تامین می شود.

شیوه های استفاده از آب های زیرزمینی شامل دو گونه مصنوعی و طبیعی  می باشد. در شیوه طبیعی چشمه چشمه­ها به طور طبیعی از زمین می جوشد و  آب­های زیر زمینی از این طریق بر سطح زمین جاری می گردد. از روشهای مصنوعی  استفاده از منابع آب زیر زمینی می توان به حفر چاه و قنات اشاره کرد. حفر  چاه  شامل دو گونه نیمه عمیق و عمیق می  باشد. چاه نیمه عمیق معمولاٌ با دست آن را حفر می کنند و مقنی ها در احداث  این نوع چاهها از تجربیات زیادی برخوردارند. آب های زیرزمینی در این موارد  نزدیک به سطح زمین قرار دارند. چاه های عمیق را با دستگاه حفاری حفر می  کنند و پس از اتمام حفاری آن را لوله گذاری می کنند و سپس برای آبکشی از  آنها از تجهیزات موتور و پمپ استفاده می کنند .

آب  های سطحی نیز به صورت رودخانه ها، تالاب ها و دریاها و... در سطح زمین  جریان دارند. در نقاطی که آبهای سطحی همانند دریاچه ها و رودخانه ها وجود  نداشته و یا غیر قابل استفاده باشند نیازهای آبی توسط منابع آب زیرزمینی  برطرف می شود.

شنیده ایم که می گویند هر کس روزی یک سیب  بخورد، دیگر نیازی به دکتر پیدا نمیکند. اما 8 لیوان آب در روز چه نفعی  برای ما دارد؟ صرفنظر از نفخ شکم، آب مزایای زیادی برای سلامتی ما دارد. هر  سلول از بدن ما برای درست عمل کردن به آب نیاز دارد و هر عمل متابولیک در  بدن نیز تشنه ی آن است.

تقریباً %55 تا %75 از حجم بدن از آب  تشکیل شده است، و اگر آبی که در روز از طریق نفس کشیدن، عرق کردن و ادرار  از دست می دهیم را حدود 8 لیوان فرض کنیم، ضروری است که بخواهیم این میزان  را با خوردن آب دوباره جبران کنیم.

در این مقاله می خواهیم شما را 5 نکته درمورد آب آشنا کنیم تا شاید مشوقی باشد برای اینکه 8 لیوان آب در روز را با کمال میل بخورید!

1. کارایی مغز را بالا می برد

اگر یادتان نمی آید که در مقدمه ی این مقاله چه نوشته بود، احتمالاً مغزتان خشک شده است.

از آنجا که تقریباً %80 از بافت مغزی از  آب تشکیل شده است، ضروری است که آب کافی به آن برسانید. آزمایشات بالینی  نشان داده است که کمبود آب کارایی حافظه کوتاه مدت را پایین می آورد و به  قدرت تمرکز آسیب می رساند.

منطق پشت این مسئله کاملاً واضح است:  اگر آن ماده را از مغزتان کم کنید، گرفتار مشکلات عملکردی می شوید. این مثل  راندن ماشین بدون بنزین است.

در مغز، آب مایعاتی را که پروتئین و آنزیم  ها را حمل می کنند را رقیق می کند، و به رساندن این مواد به مقصد کمک می  کند. وقتی آب بدن کم می شود، این مایعات برای رساندن بار خود کندتر می شوند  و عملکرد مغز نیز آسیب می بیند.

همچنین آب باعث از بین بردن رادیکال های آزاد که باعث خرابی سلول ها در مغز میشود را از بین می برد.

2. از بسیاری از بیماری های خطرناک جلوگیری می کند

ورم مفاصل، سرطان و بیماری های قلبی،  بیماری هایی خطرناک و جدی هستند که میلیون ها نفر را گرفتار می کنند، اما  شما می توانید با خوردن آب از ابتلا به این بیماری ها پیشگیری کنید.

آب یکی از مهمترین عناصر در غضروف و  نرمه استخوان و مایع زلالی، مایعی که در اطراف مفاصل وجود دارد که باعث چرب  کردن محیط می شود، است. وقتی میزان کافی از آب در این ناحیه وجود داشته  باشد، اصطکاک کمتری دراطراف مفاصل به وجود می آید و احتمال ابتلا به ورم  مفاصل نیز کمتر می شود.

همچنین وقتی میزان کافی آب در سیستم  ما باشد، گرچه باعث می شود مجبور شویم تند تند به دستشویی برویم، اما بدن  از سموم پاک می شود. اگر این سموم کمتر در بدن ما باقی بمانند، احتمال  ابتلا به سرطان نیز کاهش می یابد.

آب نه تنها کمک می کند تا سموم از بدن  دفع شوند، نمک اضافی بدن را نیز دفع میکند. تحقیقات نشان داده است که وجود  نمک زیاد در بدن باعث بالا رفتن فشار خون شده که این هم منجر به بروز  بیماری های قلبی می شود.

3. به کاهش وزن کمک می کند

اگر گرسنه هستید، سعی کنید شکمتان را با  آب پر کنید. آب حاوی هیچ میزان کالری یا چربی نیست و ثابت شده است که  گرسنگی را نیز برطرف می کند.

همچنین یک لیوان آب متابولیسم بدن شما را نیز افزایش می دهد.

از آنجا که همه ی عملیات های بدن به  آب نیاز دارند، بدیهی است که وقتی کم آب بخورید همه چیز در بدنتان کندتر  پیش می رود. آب بیشتر باعث بالا بردن متابولیسم می شود که این هم به نوبه ی  خود کالری سوزی می کند.

تحقیقات نشان داده است که پس از خوردن دو  لیوان آب، 10 تا 40 دقیقه طول می کشد تا متابولیسم بدنتان شروع شود. و وقتی  متابولیسم آغاز شد، شما %30 سریعتر کالری می سوزانید.

تحقیقات نشان داده است که اگر آب مصرفی خود تا 6 لیوان در روز بالا ببرید، 5.3 پوند در سال کم خواهید کرد.

4. کرم خوردگی دندان را برطرف می کند

می گویند که یک لبخند با آینه یک تومان هم خرج ندارد، اما میلیون ها تومان می ارزد. پس محافظت از دندان ها واجب می شود.

می دانیم که تامین آب مورد نیاز بدن، به  تولید مایعات مختلف در بدن کمک می کند، مثل بزاق دهان که باعث از بین بردن  کرم خوردگی دندان ها می شود.

پوسیدگی دندان از تولید اسید ایجاد می شود  که مینای دندان را می خورد، اما بزاق دهان این اسید را خنثی می کند.  همچنین حاوی مواد معدنی خاصی است که به بازسازی دندان ها کمک می کند.

اگر میزان کافی آب به بدنتان برسانید، و کمتر شکلات و آبنبات بخورید، مطمئن باشید که دندانهایی سالم خواهید داشت.

5. نوشیدن آب زیاد ضرر دارد

نوشیدن میزان معین آب در روز ضروری است  اما نیازی به زیاد کردن این میزان نیست. کاری که باید بکنید جبران میزان  آبی است که از دست می دهید.

یک فرد متوسط روزانه حدود 2 تا 3 لیوان آب  از تنفس، و 1 لیوان دیگر از طریق عرق کردن از دست می دهد. اگر 3 تا 4  لیوان نیز به طور تقریبی از طریق ادرار دفع کند، بدن حدوداً به 8 لیوان در  روز آب نیاز پیدا می کند.

شما باید همان میزان آبی که در روز از دست داده اید، را برای بدن دوباره تامین کنید نه بیشتر.

اگر بیشتر از میزان مورد نیاز آب به بدن  برسانید، تعادل سدیم در بدن از بین می رود که منجر به مشکلات گوارشی، حملات  ناگهانی و حتی بیهوشی می شود.

آب برای بدن شما ضروری است، و بدون آن  فعالیت های بدن شما دچار مشکل می شود. پس اطمینان یابید که میزان کافی آب  به بدنتان برسانید تا سلاامتی بدنتان تامین شود.